VITAMINE K
Vitamine K is een vetoplosbare vitamine die vooral bekend is omwille van zijn rol in de bloedstolling. De K komt namelijk van Koagulationsvitamin (coagulatievitamine, stollingsvitamine). In dit artikel leer je de vitamine beter kennen.
Meer info over vitamine K
Hoe vitamine helpt bij de bloedstolling
Als je huid beschadigt is en een wondje begint te bloeden, is het belangrijk dat dat stopt, anders verlies je te veel bloed. Maar als het bloeden te vlug stopt, ontstaat er een kans op bloedstolsels of trombose in je aderen. De coagulatievitamine zorgt voor een juiste balans tussen beide. De vitamine zit in verschillende soorten voeding en is ook via supplementen binnen te krijgen.
Verschillende lichaamsfuncties
Lange tijd dachten we dat de bloedstolling de enige functie was van vitamine K. Ondertussen vermoedt de wetenschap dat de vitamine ook een rol speelt in verschillende lichaamsfuncties. Ze zou bijdragen aan stevige botten en gezond beenmerg, ontsteking en remmen en aderverkalking voorkomen.
Draagt bij tot de instandhouding van normale botten
Draagt bij tot een normale bloedstolling
De verschillende soorten vitamine K in de voeding
Er zijn verschillende soorten vitamine K, op te delen in twee natuurlijke vormen, namelijk K1 (fylochinon) en K2 (menachinon), en één synthetische vorm, K3 (menadion). Omdat de vitamine vetoplosbaar is, vinden we hem terug in de vetten van de voedingsmiddelen die we hieronder opsommen.
Informeer je verder
Wil je meer weten over de voordelen van voedingssupplementen maar weet je niet in welke vorm? Lees verder om te zien welk supplement het best bij je past.
Fylochinon komt het vaakst voor in de voeding. Die vorm zit vooral in groene bladgroenten zoals spinazie en spruiten; en koolsoorten zoals boerenkool, broccoli en bloemkool. Verder zit het in luzerne, algen, peterselie en plantaardige oliën zoals sojaolie, raapzaadolie en olijfolie. In kleinere hoeveelheden is het ook nog te vinden in fruit, zuivelproducten en brood.
Menachinon zit vooral in gefermenteerde voedingsmiddelen zoals volle yoghurt, kefir, kaas, zuurkool, natto (gefermenteerde sojabonen) en eierdooiers; en dierlijke voedingsmiddelen zoals rundvlees, gevogelte, lever en vis.
Menadion zul je niet in menselijke voeding of in voedingssupplementen vinden, aangezien die vorm de celmembranen beschadigt en geelzucht en lever- en hersenschade veroorzaakt. Menadion wordt wel gebruikt in klinische studies naar kanker (Kishore, IIT Madras 2019).
Wat wil je weten over vitamine K?
Er is veel informatie beschikbaar over deze vitamine en de impact ervan op je gezondheid. Raadpleeg hieronder alle informatie over de dagelijkse inname van vitaminen en mineralen. Je vindt hier ook een antwoord op een aantal veelgestelde vragen.
Benfida helpt mensen op dit moment niet met gespecialiseerd advies, maar verkoopt allen de supplementen. Neem voor advies op maat contact op met een orthomoleculair arts of therapeut. Die kunnen gespecialiseerd advies bieden over voeding en voedingssupplementen.
Hoe werkt vitamine K?
Activeren van de bloedstolling
Als je ergens een wondje hebt, zal de bloedstollingsvitamine een signaal geven aan verschillende eiwitten om te beginnen te werken. Die eiwitten zullen er dan voor zorgen dat je bloed begint te stollen en je wonde een korstje krijgt. Mocht dat niet gebeuren, dan zou je blijven bloeden. Dat is dus een heel belangrijk proces.
Ondersteunen van de botten
Vitamine K regelt samen met vitamine D de hoeveelheid calcium in het lichaam. Dat calcium goed is voor gezonde botten, weten we allemaal. Dankzij vitamine D wordt calcium in de darmen goed opgenomen in ons lichaam, maar vitamine K1 en K2 spelen een rol bij de inbouw in de botten.
Voordelen van vitamine K
Zoals hierboven al vermeld, vervult vitamine K een aantal belangrijke functies in het lichaam.
Hieronder vind je nog een aantal andere mogelijke voordelen, met een link naar het wetenschappelijke onderzoek die de betreffende bewering onderbouwt.
Wetenschappelijke studies
- Vermindert de kans op hart- en vaatziekten (Piscaer, Universiteit van Maastricht, Nederland 2017)
- Regelt de activiteit van diverse lichaamsfuncties (Heinonen, European Food Safety Authority, 2012)
- Kan ontstekingen remmen (Dai, Karolinska Institutet, Zweden 2020)
- Is nodig voor een gezonde bloedstolling (Cozzolino, National Kidney Foundation, New York 2019)
- Draagt bij aan stevige botten (Wasilewski, Universiteit van Maastricht, Nederland 2019)
- Verlaagt de cholesterolniveaus (Bordoloi, Academy of Scientific and Innovative Research, India 2019)
Vitamine K-tekort: symptomen en oorzaken
Een vitamine K-tekort is gevaarlijker dan je denkt. Door een tekort aan vitamine K kan het risico op hart- en vaatziekten aanzienlijk stijgen, omdat de bloedvaten hun elasticiteit verliezen. Verder kan het leiden tot acute bloedingen, blauwe plekken, tandvleesbloedingen, botverlies, osteoporose, botbreuken, verkalking van de zachte weefsels, nierstenen en verkalking van de bloedvaten.
Er kunnen verschillende oorzaken zijn voor een tekort.
Baby’s
Pasgeboren baby’s hebben altijd een vitamine K-tekort. Dat komt doordat de moeder de vitamine niet aan de baby kan doorgeven en omdat baby’s de eerste maanden nog onvoldoende darmbacteriën hebben om zelf de vitamine aan te maken.
Volwassenen
Doordat vitamine K zo talrijk aanwezig is in de voeding, komt een tekort ervan maar weinig voor. Toch zijn er een paar risicogroepen die moeten opletten.
Volwassenen die langdurig antibiotica gebruiken, kunnen tekorten krijgen. Antibiotica vernietigen namelijk de darmbacteriën, die helpen bij de aanmaak en opname van menachinon. Ook een slechte absorptie van vetten, malnutritie, chronische diarree en leverziekten vormen een risico op tekorten.
Vitamine K-overdosis
Voor zover bekend zijn er geen nadelige effecten van een te hoge inname van vitamine K uit voeding of supplementen (Hoge Gezondheidsraad, België 2017). In de praktijk komt een teveel van deze vitamine ook niet voor.
Helemaal niet gevaarlijk dan?
Je moet wel alert zijn voor eventuele interacties met andere geneesmiddelen. Ouderen die bijvoorbeeld antistollingsmiddelen of bloedverdunners voor een trombosebehandeling gebruiken, hebben een verhoogd risico op wisselwerking met vitamine K. Raadpleeg dus altijd een arts voor je een behandeling opstart.
Dagelijkse hoeveelheid vitamine K
De Europese Voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) adviseert 70 microgram fylochinon per dag vanaf 18 jaar (European Food Safety Authority, 2017).
De behoefte aan vitamine K verschilt heel sterk van persoon tot persoon en van situatie tot situatie. Raadpleeg daarom een arts om advies op maat te vragen.
Pasgeboren baby’s en zuigelingen hebben altijd een vitamine K-tekort, omdat ze geen reserve kunnen opbouwen tijdens de zwangerschap. Ook zijn ze nog te jong om zelf de vitamine aan te maken. Pasgeboren baby’s krijgen daarom het best 1000 microgram vitamine K toegediend en zuigelingen moeten de eerste twaalf weken dagelijks 150 microgram extra krijgen als ze gevoed worden met borstmelk. Flesgevoede zuigelingen krijgen genoeg vitamine K via de flesvoeding.
Aan volwassenen met een verhoogd risico op een tekort wordt ook aangeraden om dagelijks vitamine K-supplementen in te nemen.
Vitamine K aanvullen met supplementen
Je kunt vitamine K niet alleen uit de dagelijkse voeding halen, maar ook innemen in de vorm van supplementen. Dat gebeurt meestal als iemand een verhoogd risico heeft om aan een tekort te lijden. Raadpleeg bij twijfel een arts.
De voedingssupplementen kunnen zowel vitamine K1 als K2 bevatten. Dat staat aangegeven op het etiket. K1 en K2 ontbreken wel vaak in multivitaminesupplementen. Let er dus op dat je een multi neemt waar het wel in zit of neem het extra, bij voorkeur vitamine K2 of een combinatie van vitamine K1 en K2.
Benfida supplementen
