Natuurgeneeskunde: Activeer de zelfgenezende kracht van je lichaam

Wat is natuurgeneeskunde?

De natuurgeneeskunde gelooft sterk in het adagio “een gezonde geest in een gezond lichaam”. Deze alternatieve geneeskunde vertrekt vanuit de holistische benadering dat je lichaam en geest één geheel vormen. Wanneer het evenwicht tussen deze twee krachten verstoord wordt ontstaan er ziektes, pijn en andere ongemakken zoals vermoeidheid, slapeloosheid, rusteloosheid…

De natuurgeneeskunde gelooft daarnaast ook in het zelfgenezend vermogen van het lichaam. Je lichaam kan dus zelf de balans weer herstellen wanneer het even uit evenwicht raakt. Waar de reguliere geneeskunde beroep doet op medicijnen probeert natuurgeneeskunde je kwaaltjes op natuurlijke wijze op te lossen. 

Hoe dit juist gebeurt hangt van de situatie af. Er bestaan verschillende natuurgeneeskundige therapieën met elk een eigen aanpak. Elk van deze methoden combineert op zijn eigen manier de zelfgenezende kracht van het lichaam met natuurlijke middelen. 

In dit artikel zoeken we uit welke methode het best bij jou past! 

De oudste vorm van geneeskunde

Natuurgeneeskunde is de oudste vorm van geneeskunde die er bestaat. Het is bijvoorbeeld bewezen dat de Egyptenaren in 1500 v. Chr. al gebruik maakten van natuurgeneeskundige therapieën. En Hippocrates zelf, de vader van de geneeskunde, schreef in zijn boeken over het zelfgenezend vermogen van het lichaam. 

We kunnen zelfs nog verder terug gaan in de tijd: de meest primitieve mensen vertrouwden op hun instinct wanneer ze zich ziek of slap voelden. Ze wisten bij elk kwaaltje welke kruiden de beste oplossing boden. Toen bestond er natuurlijk nog geen medicatie of echt bewezen behandelingen, maar ging men uit eigen ervaring natuurgeneeskundige therapieën inzetten die op dat moment soelaas boden.

Hoewel er geen wetenschappelijk bewijs is voor de werkzaamheid van alternatieve geneeswijzen, is de vraag wat gezond is voor ons lichaam al eeuwenoud. Met de natuurgeneeskunde kan je kwaaltjes en ziektes niet alleen behandelen, maar ook voorkomen. Daardoor vormen ze een mooie aanvulling op de reguliere medicatie. 

In dit hoofdstuk uit het TIG (tijdschrift voor integrale geneeskunde) wordt de geschiedenis van de natuurgeneeskunde mooi samengevat.

Natuurgeneeskundige, natuurtherapeut, natuurdiëtist?

Een natuurgeneeskundige, natuurtherapeut of natuurdiëtist: wat is nu eigenlijk de juiste benaming voor iemand die ziektes en kwaaltjes oplost met behulp van natuurgeneeskunde? Wel, al die benamingen kloppen, maar verwijzen naar verschillende beroepen.

Een natuurgeneeskundige is opgeleid als regulier arts en heeft daarnaast een extra verdiepende studie in de natuurgeneeskunde gevolgd. Een natuurgeneeskundige mag dus ook courante medicatie voorschrijven.

Een natuurtherapeut heeft, zoals het woord al aangeeft, een therapeutische achtergrond. Een natuurgeneeskundig therapeut stelt een breed behandelplan op dat niet alleen let op wat je eet, maar ook op hoe je leeft. Je krijgt dus ook advies over de balans tussen inspanning en ontspanning, over je slaapritme, je sociaal gedrag, de manier waarop je denkt… 

Een natuurdiëtist is een diëtist gespecialiseerd in voeding met een geneeskrachtige waarde. Een natuurdiëtist stelt een uitgebreid voedingsplan voor je op. Als een natuurtherapeut het nodig acht, kan die je dus doorsturen naar een natuurdiëtist die samen met jou nog extra kan focussen op je voedingspatroon. 

Welke soorten natuurgeneeskunde zijn er?

Natuurgeneeskunde creëert omstandigheden waarbij het lichaam zichzelf kan genezen. Hiervoor gaat het op zoek naar natuurlijke manieren om het evenwicht in je lichaam en geest te herstellen. Dit hangt samen met de holistische benadering van de natuurgeneeskunde: de mens wordt gezien als één geheel waarin lichaam en geest samenwerken.

De natuurgeneeskunde of naturopathie is een brede tak die verschillende natuurgeneeswijzen omvat. De bewustwording dat er een oneindig aantal mogelijkheden zijn om jouw kwaaltjes op te lossen is een eerste stap in het genezingsproces. Hieronder lijsten we de meest bekende vormen van natuurgeneeskunde even voor je op.

Kruidengeneeskunde (fytotherapie)

Fytotherapie is de meest bekende vorm van natuurgeneeskunde. Deze behandeling richt zich specifiek op geneesmiddelen en supplementen die volledig zijn samengesteld uit kruiden. Het wordt ook wel kruidengeneeskunde genoemd en zet planten, plantendelen of extracten in. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een tas verse muntthee die je na de maaltijd kan drinken. Munt helpt namelijk bij de spijsvertering. 

Fytotherapie, bijvoobeeld curcumine, is een goede ondersteunende therapie bij de behandeling tegen kanker

Ook hebben kruiden die worden gebruikt in de fytotherapie een antioxidatieve werking. Omwille van deze eigenschap gaan ze schade van vrije radicalen in het lichaam tegen.

Aromatherapie

Aromatherapie is een vorm van kruidentherapie waarbij gebruik wordt gemaakt van de kracht van geuren. De geneeskrachtige delen van planten worden verwerkt tot etherische oliën. Deze hebben een sterke geur die elk een ander gevoel van welzijn kunnen opwekken of versterken. 

De geuren veroorzaken seintjes in de hormonale centra in de hersenen, wat een positieve invloed op je stemming heeft. Zo werkt lavendel kalmerend en maakt eucalyptus de luchtwegen vrij. Je kan bijvoorbeeld een paar druppeltjes lavendel aan je slapen wrijven bij spanning of wat aan eucalyptus ruiken wanneer je een verkoudheid hebt.

Bachbloesem therapie

Bachbloesems zijn extracten die energie van bomen en planten bevatten. Deze druppeltjes werden bedacht door Edward Bach, een Engelse arts en kruidengeneesheer. De meest bekende Bachbloesem is de rescue remedy, een mix van vijf bloesems (kersenpruim, bosrank, reuzenbalsemien, zonneroosje en vogelmelk) die kunnen helpen tegen stress en angst. Deze studie uit TMR Integrative Nursing onderzocht  het effect van Bachbloesems op het leven van zorgverleners tijdens de Coronacrisis.

Wat is nu het verschil tussen aromatherapie en Bachbloesemtherapie? 

Etherische oliën uit de aromatherapie worden geproduceerd  door middel  van een destillatie of een koude extractie.

Bachbloesems zijn echter een infusie van kruiden in bronwater.

Terwijl aromatherapie draait om de geur van de kruiden en planten neem je Bachbloesem extracten meestal in via druppeltjes op de tong of in water. Etherische oliën mag je niet inslikken, ze dienen enkel om aan te ruiken.

De verschillen tussen aromatherapie en Bachbloesemtherapie kan je op deze webpagina nog eens nalezen, samen met de indicaties van de verschillende soorten van beide natuurgeneeskundige therapieën.

Voetreflexologie

Een ander woord voor reflexologie is reflexzonetherapie of acupressuur. Deze therapie gelooft dat ziekte en pijn veroorzaakt worden door blokkades in het lichaam. Deze blokkades kunnen worden opgelost door bepaalde drukpunten in het lichaam te stimuleren en te masseren. De meeste van deze drukpunten bevinden zich in de voeten, handen of oren. 

Acupressuur kan ook helpen bij het opwekken van een bevalling als deze niet spontaan op gang komt.

Acupunctuur

Acupunctuur is een vorm van traditionele Chinese geneeskunde. Ook bij deze geneeswijze wordt het vermogen van het lichaam om zichzelf te herstellen geactiveerd. Bij acupunctuur gebeurt dit echter niet via bestanddelen van planten, maar door dunne naalden op bepaalde punten in het lichaam te plaatsen. Hiermee wordt de doorstroom van bloed en energie in het lichaam bevorderd. 

Op de website van mens en gezondheid vind je een handig overzicht van alle hoofdmeridianen die door je lichaam stromen.

​Homeopathie 

Homeopathie werd bedacht door de Duitse dokter Samuel Hahnemann. Patiënten van een homeopatische arts worden verzorgd volgens het gelijksoortigheidsbeginsel. Deze theorie stelt dat kwaaltjes behandeld kunnen worden met middelen bij een gezond persoon diezelfde kwalen kunnen veroorzaken. 

Bij wijze van voorbeeld kan je  een ajuin als metafoor gebruiken. Een gezonde persoon die een ajuin snijdt krijgt vaak tranen in de ogen. Bij iemand met een stevige verkoudheid kan een ajuin tranende ogen echter net oplossen! 

Er zijn verschillende homeopathische geneesmiddelen beschikbaar.

Orthomoleculaire geneeskunde

Je bent wat je eet: daar komt het in de orthomoleculaire geneeskunde op neer. In het Westen eten we vrij veel vlees en koolhydraten en relatief weinig groenten en fruit. Daardoor hebben we makkelijk tekorten aan bepaalde voedingsstoffen, vitaminen en mineralen. 

Een orthomoleculaire arts probeert deze tekorten weer aan te vullen met behulp van voedingssupplementen en multivitaminen. Een uitgebreide vragenlijst en een bloedonderzoek bij het eerste intakegesprek wijzen uit welke supplementen jij goed kan gebruiken. 

Een orthomoleculaire arts kan je op basis van je klachten ook aanraden om bepaalde voedingsmiddelen te vermijden of net meer te eten. Deze geneeswijze gelooft dat de juiste voeding kan leiden tot een versneld genezingsproces.

Welke vorm van natuurgeneeskunde past het best bij jou?

Welke vorm van natuurgeneeskunde het best bij jou past hangt natuurlijk af van je situatie, je persoonlijke voorkeur en de problemen waar je mee zit. Nu je wat beter weet wat de verschillende natuurgeneeswijzen inhouden kan je makkelijker een keuze maken. Het belangrijkste is dat je jezelf goed informeert alvorens je iets uitprobeert. Je kan natuurlijk ook verschillende natuurtherapieën met elkaar combineren, of elke therapie om de beurt eens uitproberen. Doe vooral waar je je goed bij voelt!

Welke methode je ook kiest, elke vorm van natuurgeneeskunde zal zowel naar je lichamelijke als je psychische symptomen kijken. In tegenstelling tot de reguliere geneeskunde neemt de natuurgeneeskunde bij de intake meestal de tijd voor een uitgebreid gesprek. Dit gesprek kan over allerlei dingen gaan: over je karakter, je situatie, de oorzaak van je klachten… Er wordt echt aandachtig naar je geluisterd.

Een natuurgeneeskundige behandeling richt zich op het herstellen van het evenwicht tussen lichaam en geest. Patiënten zijn meer dan alleen hun ziekte, en dat wordt ook duidelijk gemaakt.