Pancreaskanker

Preventie van pancreaskanker

Als het bij een andere kanker al belangrijk was om deze op tijd op de sporen, is het bij deze soort zéker van levensbelang. De symptomen ontstaan namelijk meestal pas in een vergevorderd stadium. Als je dus ergens last van hebt, ga je best langs bij een arts.

Het is niet geweten wat de precieze oorzaken zijn van pancreaskanker. Ook over de risicofactoren tast men redelijk in het duister. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat je niet gezond moet leven. Probeer zo gezond mogelijk te eten en aan voldoende lichaamsbeweging te doen. Rook niet en drink zo weinig mogelijk alcohol, aangezien dit heel ongezond is en het ook algemene risicofactoren zijn voor kwaadaardige tumoren.

Symptomen van pancreaskanker: onder andere verminderde eetlust

De meeste symptomen ontstaan laat. Meestal gaat het over de volgende klachten: 

• verminderde eetlust
• geelzucht of “geel zien” : dan hebben eerst het wit van jouw ogen, en later krijgt ook jouw huid een gele kleur
• gewichtsverlies, wat gepaard gaat met verminderde eetlust
• jeuk
• een zeurende pijn aan de linker bovenbuik die uitstraalt naar de rug

Soorten pancreaskanker

De functies van de endocriene en de exocriene klieren van de pancreas 

De pancreas of alvleesklier is een langwerpig orgaan dat aan de twaalfvingerige darm (dit is het eerste deel van de dunne darm) is bevestigd. Het zit net onder de maag, aan de linkerkant van de buik. De pancreas is een van de organen in het lichaam die hormonen produceert.

Een hele belangrijke functie van de pancreas is de productie van insuline door zijn endocriene klieren. De insuline die de pancreas produceert, doet je waarschijnlijk denken aan de insuline die mensen met diabetes mellitus type 1 moeten inspuiten. Bij mensen die met diabetes worden geboren, is er geen insulineproductie. Dan moet dit worden ingespoten, om suiker te kunnen afbreken. Bij ouderdomsdiabetes, ofwel diabetes mellitus type 2, is het lichaam minder gevoelig voor insuline. Het komt vaak voor bij overgewicht, wanneer er te veel inname van suiker is. Dan kunnen andere soorten medicatie helpen. Als iemand echter een hele slechte regulatie heeft, kan er bij type 2 na een tijd ook insulinetoediening nodig zijn.

Besef ook dat de pancreas niet alleen insuline, maar ook sappen aanmaakt. Het gaat dan om verteringssappen die worden geproduceerd door zijn exocriene klieren. Deze zijn belangrijk om al het voedsel te kunnen verteren.

Vormen van pancreaskanker

De tumor groeit heel snel. Meer nog, het groeit ook heel snel invasief in de omliggende weefsels. Er kunnen twee grote groepen pancreastumoren worden onderscheiden van elkaar op basis van de soorten klieren die worden aangetast.

De meest voorkomende vorm van pancreaskanker is het adenocarcinoom. Deze kent maar een overlevingskans van ongeveer 12%.

Zelden is er tumorvorming in de eilandjes van de pancreas. De eilandjes van de pancreas hebben als functie het produceren van insuline. Die insuline breekt suiker, ook wel glucose genoemd, in ons lichaam af tot kleinere deeltjes en is dus broodnodig. Wanneer er tumorvorming is in die eilandjes, wordt er meer van dit hormoon geproduceerd en leidt dit tot problemen. Deze soort tumor wordt een insulinoom genoemd, die behoort tot de groep van de neuro-endocriene tumoren.

Diagnose van pancreaskanker

De symptomen van pancreaskanker zijn niet specifiek. Ook is het niet mogelijk om aan de hand van de symptomen alleen het stadium van de kanker te bepalen of te kunnen zeggen of het gaat om een uitgezaaide pancreaskanker. 

Om de diagnose te stellen volstaat een gewoon lichamelijk onderzoek niet, maar zijn er meerdere aanvullende onderzoeken nodig. Een CT-scan van de buik zal de kanker lokaliseren en de grootte van de tumor visualiseren. Ook gaat men nog via de darmen naar de pancreas kijken met behulp van een endoscopie en echo. Men gaat dan via de slokdarm naar de maag, tot in de twaalfvingerige darm. Daar kan men in de pancreas gaan en inwendig bekijken waar de tumor zich precies bevindt en met zekerheid de grootte van de tumor bepalen.

Behandeling van pancreaskanker

Extra onderzoeken voor de behandeling kan worden bepaald

Naast de onderzoeken om de diagnose van deze kwaadaardige tumor te bepalen, moet er vooraleer de behandeling kan worden gestart ook nog een PET-scan gebeuren. Op die scan ziet men of er al dan niet uitzaaiingen aanwezig zijn. Zo heeft men alle informatie die nodig is om het stadium van de kanker te bepalen en op basis hiervan de meest optimale behandeling op te starten. 

Het is niet één arts die vervolgens het type behandeling voorstelt, maar een heel multidisciplinair team. Artsen uit verschillende disciplines doen samen een voorstel: het gaat dan om oncologen (kanker specialisten), radiotherapeuten (specialisten van radiotherapie of bestraling), gastro-enterologen (maag-darm specialisten) en huisartsen.

De verschillende opties

De meest voorkomende behandelingen zijn heelkundige behandelingen, chemotherapie en radiotherapie. 

Vaak is er een heelkundige behandeling nodig. Dan neemt men enkel het zieke deel van het orgaan weg, want zoals al eerder vermeld vervult de pancreas heel belangrijke functies. 

De operatie die het meeste wordt gedaan, heet de Whipple operatie. Bij deze operatie neemt men het zieke stuk pancreas weg, samen met de twaalfvingerige darm en de galblaas. Het resterend stuk van de pancreas zet men dan vast aan de dunne darm, en het geheel wordt verbonden en aan de maag gezet. Zoals je je al wel kan inbeelden is dit een heel complexe procedure.

Radiotherapie of bestraling wordt net als chemotherapie meestal gebruikt als de tumor al redelijk uitgebreid is. Meer uitleg over wat deze opties inhouden vind je in het artikel “Genezen van kanker”.

De prognose

Pancreaskanker kent een heel slechte prognose. Dit komt door meerdere factoren: enerzijds de late diagnostiek van de tumor, anderzijds door het feit dat de pancreas zo’n levensnoodzakelijke rollen speelt in het lichaam en ook nog doordat het chirurgisch wegnemen niet simpel verloopt.

Toch herstellen van pancreaskanker: voor de gelukkigen

Als alle vormen van deze kwaadaardige tumor in beschouwing worden gehouden, herstelt helaas slechts ongeveer 12,5% van de patiënten volledig. 

Pancreaskanker krijgen is dus helaas net als het slechte lotje uit de loterij trekken. Hopelijk heeft dit artikel je doen inzien dat je bij gezondheidsproblemen in het algemeen best eens gaat aankloppen bij jouw huisarts.

Boeken over kanker

Hopelijk heb je na dit artikel een beetje zicht op de meest voorkomende kankers. Het is vooral belangrijk om sommige alarmbellen te herkennen en dan een arts te raadplegen.

Leef je met de diagnose kanker, ken je een familielid met kanker of je herstel na een kankerbehandeling kunnen boeken over kanker helpen om beter te begrijpen wat er met je gebeurt. Als je kanker krijgt, staat je hele leven op zijn kop. Er bestaan echter veel verhalen van lotgenoten die openhartig hun verhaal vertellen, informatieve boeken over specifieke soorten kanker en over hoe je gezondheid te ondersteunen tijdens en na deze ernstige ziekte. Lees hieronder een lijst boeken die jou kunnen helpen in deze periode. Ze steken je een hart onder de riem of geven praktische tips over het leven met kanker. Op deze pagina kan je een lijst van inspirerende boeken over kanker vinden.