Dikkedarmkanker

Preventie dikkedarmkanker

De kanker helemaal voorkomen is onmogelijk. Wel kan je een paar dingen doen om je te wapenen tegen deze tumor.

Net als voor borstkanker bestaat er ook voor dikkedarmkanker “het preventief bevolkingsonderzoek darmkanker” in België. Je krijgt dan thuis een testje opgestuurd, waarbij je jouw stoelgang in een potje moet doen en dit moet laten analyseren. Deze test heet de iFOBT test. Men spoort er onzichtbaar bloed in de urine mee op. Elke persoon van 50 tot 74 jaar mag de screening elke twee jaar gratis ondergaan. Indien er bloed wordt gevonden bij de test, zal de patiënt worden uitgenodigd om een colonoscopie te ondergaan.

Net als andere soorten kanker kan deze tumor mogelijk worden voorkomen door gezond te eten en voldoende te bewegen. Ook stoppen met roken en geen alcohol drinken kunnen helpen. Verder is het voor colorectale kanker belangrijk om zo weinig mogelijk rood vlees te eten.

Symptomen

Je moet bij volgende symptomen steeds een arts raadplegen om colorectale kanker uit te sluiten: 

• bloed in de stoelgang (dit hoeft niet per se langdurig bloedverlies te zijn). Na een tijd kan er dan bloedarmoede op een bloedafname te zien zijn.
• slijm bij de ontlasting.
• vaak de drang hebben om naar de wc te moeten gaan, maar uiteindelijk komt er toch niets.
• een verandering van het ontlastingspatroon (afwisselend verstopping en diarree kan ook).

Er kunnen verder nog andere klachten optreden die minder specifiek zijn, zoals verminderde eetlust en vage buikpijn bij ouderen. De symptomen verschillen ook ietwat naargelang de leeftijd: op jongere leeftijd staan er andere tekens op de voorgrond dan bij ouderen.

Soorten dikkedarmkanker

Erfelijke dikkedarmkanker

Een frequent voorbeeld van een erfelijke vorm van colonkanker is de familale adenomateuze polyposis, afgekort FAP. In dit geval hebben patiënten heel veel poliepen in de darmen, die al van jonge leeftijd aanwezig zijn. Men moet deze dan preventief verwijderen, anders vloeit hier later praktisch altijd kanker uit voort. 

Een andere erfelijke aandoening is het hereditair non-polyposis colorectaal carcinoom, ook wel HNPCC of het syndroom van Lynch genoemd. Patiënten met deze aandoening hebben een grotere kans om later een kwaadaardige tumor in de darmen te ontwikkelen.

Niet erfelijke dikkedarmkanker

Ondanks dat er verschillende soorten colorectale tumoren bestaan die zijn gebaseerd op erfelijke aanleg, zijn de meeste dikkedarmkankers niet erfelijk.

Diagnose darmkanker

Iemand die zich met verdachte symptomen bij een arts presenteert zal altijd worden doorgestuurd om een colonoscopie te laten uitvoeren. Uit een gewoon lichamelijk onderzoek kan deze diagnose namelijk niet worden gesteld.

Bij een colonoscopie wordt er via de anus een lange buis in de dikke darm gebracht. De gastro-enteroloog kan dan met een camera het hele traject van de darm volgen en controleren op letsels of poliepen. Als er verdachte letsels aanwezig zijn, neemt hij daar op dat moment een biopsie van. Deze weefsels worden door een patholoog onder de microscoop geanalyseerd om te beoordelen of ze goedaardig of kwaadaardig zijn. Een colonoscopie kan onaangenaam zijn en gebeurt daarom onder lokale of eventueel volledige verdoving. Helaas is dit onderzoek de enige manier om darmkanker te diagnosticeren.

Behandeling dikkedarmkanker

Bij een tumor in de dikke darm moet eerst het stadium van de kanker worden bepaald. Dit stadium wordt bepaald op basis van het al dan niet aanwezig zijn van ingenomen lymfeklieren én het al dan niet aanwezig zijn van uitzaaiingen. Om deze dingen na te gaan gebeurt er meestal een CT-scan en een PET-scan. 

Na het stadium te hebben bepaald, beslist de behandelend arts samen met de patiënt welke behandeling het meest optimaal is: een chirurgische verwijdering van de tumor, radiotherapie, chemotherapie of een bepaalde combinatie van deze therapieën. 

Meer informatie (wat er nu juist gebeurt en de eventuele complicaties) over alle mogelijke behandelingen vind je in het artikel “genezen van kanker”.

Herstel na dikke darmkanker

Opvolging 

Eens jouw behandeling is afgerond en je kankervrij bent verklaard, moet je natuurlijk nog worden opgevolgd. Regelmatig zal je dan een bloedonderzoek, een CT scan en een colonoscopie moeten laten doen. Om de hoeveel jaar dit precies nodig is hangt af van het stadium van de tumor. 

Leven met een stoma

Als de darmkanker wordt behandeld met een chirurgische verwijdering, moet de tumor in de dikke darm worden weggenomen. Dit wil zeggen dat niet alleen de poliepen of de tumor zelf, maar eigenlijk een heel stuk van de darm samen met het kwaadaardig gezwel moet worden verwijderd. De tumor kan namelijk niet onfrequent door de darmwand heen groeien. 

De dikke darm zit helemaal onderaan in het maag-darmkanaal, het volgt het traject van de dunne darm op. Als er een groot deel van de dikke darm moet worden weggenomen is het mogelijk dat er een stoma operatief moet worden aangelegd. De stoma verbindt de darm dan via de buik met de buitenwereld. De stoelgang verlaat het lichaam vervolgens via die stoma. 

Het leven met een stoma kan in het begin moeilijk zijn. Het is aanvankelijk zwaar om te aanvaarden dat je jouw leven moet verder zetten met een zakje op je buik. De stoma zit er permanent op, en moet je altijd met je meedragen. Psychologisch is dat een zware gedachte. Stel je bijvoorbeeld eens die eerste keer in het publieke zwembad voor… Als iemand het heel moeilijk blijft hebben, is er eens over praten met een psycholoog geen slecht idee.

Enkele tips om jezelf het leven met een stoma wat aangenamer te maken: 

• Kauw de voeding voldoende.
• Zorg ervoor dat je je focust op gezonde voeding en overgewicht vermijdt. Dit is niet alleen goed voor jouw lichamelijke conditie en ter preventie van kanker, maar als je niet veel buikvet hebt, zal de stoma ook beter op de buik kunnen blijven kleven.
• Drink voldoende water.
• Als je last hebt van te veel gasvorming, is het best eens uit te zoeken welke voedingsmiddelen je die klachten geven. Dan kan je die proberen vermijden. Dit kunnen onder andere koolzuurhoudende dranken of kolen zijn.

Colorectale kanker vormt helaas de derde meest voorkomend kanker bij mannen en vrouwen. Zorg er daarom voor dat je door middel van dit artikel een volledig beeld krijgt van deze kwaadaardige tumor.

Boeken over kanker

Hopelijk heb je na dit artikel een beetje zicht op de meest voorkomende kankers. Het is vooral belangrijk om sommige alarmbellen te herkennen en dan een arts te raadplegen.

Leef je met de diagnose kanker, ken je een familielid met kanker of je herstel na een kankerbehandeling kunnen boeken over kanker helpen om beter te begrijpen wat er met je gebeurt. Als je kanker krijgt, staat je hele leven op zijn kop. Er bestaan echter veel verhalen van lotgenoten die openhartig hun verhaal vertellen, informatieve boeken over specifieke soorten kanker en over hoe je gezondheid te ondersteunen tijdens en na deze ernstige ziekte. Lees hieronder een lijst boeken die jou kunnen helpen in deze periode. Ze steken je een hart onder de riem of geven praktische tips over het leven met kanker. Op deze pagina kan je een lijst van inspirerende boeken over kanker vinden.